04 апреля 2009 г.
2008 çулта çамрăк çемьесене пурăнмалли вырăн тума е туянма паракан социаллă тÿлевсем района 5237674 тенкĕ килнĕ, вăл шутра федераллă бюджетран 4135006 тенкĕ (4068900 тенкипе усă курнă), республика бюджетĕнчен – 1102668 тенкĕ (1085040 тенкипе усă курнă). Усă курман 83734 тенкĕне ЧР Финанс министерствине тавăрса панă. Ку енĕпе укçа-тенкĕ уйăрасси Федераци шайĕнчи “Пурăнмалли вырăн” программăпа килĕшÿллĕн пулса пырать. Унсăр пуçне çак тĕллевпе ял тăрăх бюджечĕсенчен 271260 тенкĕ уйăрса усă курнă.
Федераци шайĕнчи “Ялăн 2012 çулчченхи социаллă аталанăвĕ” программа та пурнăçланса пырать. Ун валли Раççей бюджетĕнчен 2379000 тенкĕпе усă курнă. Унсăр пуçне ял тăрăх бюджечĕсенчен 2320000 тенкĕ янă. Ку укçа-тенке ялта пурăнакан çамрăк çемьесемпе çамрăк специалистсем валли пурăнмалли вырăншăн панă.
Çак программăпах ялта пурăнакан граждансене пулăшма, урăхла каласан пурăнмалли вырăнлă пулма, 6431300 тенкĕ уйăрнă пулнă, унпа туллин усă курнă. Çавăн пекех ял тăрăх бюджечĕсенчен 248140 тенкĕ янă. Бюджет укçипе тĕллевсĕр усă курнине палăртман.
Район прокуратури пурăнмалли çурт-йĕрпе коммуналлă хуçалăх реформи валли уйăракан укçа-тенкĕпе районти хăйтытăмлăх органĕсем еплерех усă курнине те тĕрĕслерĕ. Чи малтанах вăл укçапа нумай хваттерлĕ çуртсене юсамалла. 2008 çулта Патăрьелĕнчи Ленин проспектĕнчи 10-мĕш, Яковлев урамĕнчи 6-мĕш çуртсен тăррисене тĕпрен юсанă. Кунта Патăрьел ял тăрăхĕн укçипе усă курнă. Çÿлерех асăннă реформа валли 2008 çулта района Федераципе республика бюджечĕсенчен укçа кĕмен. 2009 çул валли вара 10134276 тенкĕ уйăрнă. Çавна май Патăрьелĕнче нумай хваттерлĕ 17 çурта тĕпрен юсама палăртнă. Анчах та тĕрĕсленĕ кун тĕлне укçа района çитменччĕ.
Прокуратура граждансене хваттер илме черете тăратас, пурăнмалли условие патшалăх пулăшнипе лайăхлатас енĕпе хăш-пĕр кăлтăксене палăртнă. Çавăнпа та Патăрьелĕнчи районсем хушшинчи следстви пайĕ пĕр ял тăрăхĕнчи должноçри çынсем пирки уголовлă ĕç пуçарнă. Вĕсем бюджета 20 пин тенке яхăнлăх сиен кÿнĕ.
“Сывлăх” наци проектне пурнăçлама уйăрнă укçа-тенкĕпе фельдшер-акушер пункчĕсенче мĕнле усă курнине тĕрĕслерĕмĕр. Прокуратура хутшăннипе вĕсене пурне те лицензи илтернĕ.
“Вĕрентÿ” наци проектне пурнăçлас тĕлĕшпе те çитменлĕхсем пур. Хăш-пĕр шкулсенче учительсем класс ертÿçин тивĕçне пурнăçламалли çинчен калакан приказпа паллаштармаççĕ, хушма ĕç килĕшĕвĕсенче ĕç паракан алă пусман, хăш-пĕр çĕрте хушма ĕç килĕшĕвĕ те туман. Чылай шкулсенче класри ачасен шучĕ енĕпе Типлă положение пăсаççĕ, 25 ачаран ытлашши лартаççĕ. Ку ачасен сывлăхне упрас енĕпе патшалăх тытса пыракан политикăна пăсни пулать. Уйрăм шкулсенче ачасем Интернета кĕнине тĕрĕслесе тăмаççĕ. Çавна май вĕсем воспитани тĕллевĕсемпе çыхăнман информаци илеççĕ. Чылай шкулсенче контентлă фильтрсем вырнаçтарман.
“Агропромышленность комплексĕн аталанăвĕ” наци проектне пурнăçлас енĕпе район администрацийĕ çамрăк специалистсене пурăнмалли вырăнпа тивĕçтерес енĕпе мĕнле ĕçленине тишкертĕмĕр. Кунта йĕркене пăснине палăртман.
Район прокуратури Федераци шайĕнчи тĕллевлĕ программăсене мĕнле пурнăçласа пынине малашне те сăнасах тăрĕ.
В.ЯГУДИН,
район прокурорĕн çумĕ.